Κυριακή 16 Δεκεμβρίου 2012

Πέμπτη 13 Δεκεμβρίου 2012

Η επανάσταση στην Ήπειρο, τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία


View more presentations or Upload your own.

">
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1)     Γιατί απέτυχαν οι επαναστατικές δραστηριότητες στην Ήπειρο, τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία;

Ταυτόχρονα με την επανάσταση στη Νότια Ελλάδα εξεγέρθηκαν και οι Σουλιώτες στην Ήπειρο καθώς και οι Θεσσαλοί και οι Μακεδόνες. Όμως η έλλειψη οργάνωσης και η παρουσία ισχυρών οθωμανικών δυνάμεων στις περιοχές αυτές οδήγησε τις επαναστατικές κινήσεις σε αποτυχία.


2)     Τι γνωρίζεις για τη μάχη στο Πέτα;

Μετά την εξόντωση του Αλή Πασά, ο Χουρσίτ Πασάς ετοιμαζόταν να περάσει με τα στρατεύματά του στην Πελοπόννησο για να καταπνίξει την επανάσταση. Τότε Έλληνες και Φιλέλληνες αγωνιστές, με επικεφαλής τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, προσπάθησαν να τον εμποδίσουν. Όμως ο οθωμανικός στρατός ήταν πολυάριθμος και οι ελληνικές δυνάμεις, χωρίς να έχουν την απαιτούμενη οργάνωση, νικήθηκαν στη μάχη του Πέτα στις 4 Ιουλίου του 1822.Σκοτώθηκαν πολλοί Έλληνες αγωνιστές, αρκετοί αιχμαλωτίστηκαν, ενώ άνοιξε ο δρόμος για την κατάληψη της Δυτικής Ελλάδας καθώς και για την πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου από τους Τούρκους.
Η βαριά ήττα έκανε τους Σουλιώτες να συνθηκολογήσουν και να εγκαταλείψουν οριστικά το Σούλι.

3)     Τι γνωρίζεις για την καταστροφή της Νάουσας;

Οι Τούρκοι πολιόρκησαν τη Νάουσα και τον Απρίλη του 1822 την κυρίευσαν. Η πόλη καταστράφηκε και γυναίκες μαζί με τα παιδιά τους, για ν’ αποφύγουν την αιχμαλωσία, έπεσαν στο γκρεμό της Αράπιτσας. Η εξέγερση στο Βορρά είχε κατασταλεί.

Η επανάσταση στα νησιά του Αιγαίου


View more presentations or Upload your own.

">
Ερωτήσεις

1)     Σε τι είδους επιχειρήσεις συμμετείχαν τα ελληνικά πλοία;

α) Στην πολιορκία παραθαλάσσιων κάστρων, όπως η Μονεμβασιά και το Ναυαρίνο και στην υποστήριξη χερσαίων μαχών από τη θάλασσα, β) σε καταδρομές στα παράλια της Μικράς Ασίας, όπου αιχμαλώτιζαν ή κατέστρεφαν εχθρικά πλοία, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται ο τουρκικός στόλος να πλεύσει προς την Πελοπόννησο και γ) σε ναυμαχίες στο ανοιχτό πέλαγος, στις οποίες συμμετείχαν και τα περίφημα πυρπολικά.

2)     Τι έγινε τον Απρίλη του 1822 στη Χίο;

Τον Απρίλιο του 1822 η Χίος καταστράφηκε ολοκληρωτικά από Τούρκους στρατιώτες και οι περισσότεροι από τους κατοίκους της σφαγιάσθηκαν. Ήταν ένα γεγονός που συγκλόνισε τους χριστιανικούς λαούς της Ευρώπης. Η καταστροφή της Χίου έγινε από τους Τούρκους ως αντίποινα για τις επαναστατικές δραστηριότητες των νησιών.

3)     Ποια άλλα νησιά καταστράφηκαν από τους Τούρκους και πότε;

Το 1824 ενωμένος ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος επιτέθηκε στην Κάσο και τα Ψαρά που αποτελούσαν τις κύριες ναυτικές βάσεις των επαναστατημένων Ελλήνων. Τούρκοι και Αιγύπτιοι αποβιβάστηκαν στα δυο νησιά και μετά από σκληρές μάχες με τους υπερασπιστές τους, τα κατέστρεψαν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: Οι αγώνες  του Κανάρη
4.)  Τι ήταν τα πυρπολικά;
5) Ποιες ήταν οι κυριότερες ναυτικές επιχειρήσειςπου συμμετείχε ο Κανάρης;

Η επανάσταση στην Στερεά Ελλάδα


Ερωτήσεις


1) Γιατί στη Στερεά Ελλάδα οι συνθήκες για εξέγερση ήταν δύσκολες;


  •  Γιατί η Στερεά Ελλάδα δεν ήταν ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη, κυρίως στα δυτικά τμήματά της.
  •  Οι πρόκριτοι της περιοχής δεν είχαν μεγάλη πολιτική εμπειρία.



  •  Υπήρχε σημαντική παρουσία οθωμανικού πληθυσμού και στρατιωτών στην Εύβοια και τη Λα-μία, ενώ στην κοντινή Ήπειρο είχε εκστρατεύσει εναντίον του Αλή Πασά των Ιωαννίνων ο ικανό-τατος Χουρσίτ Πασάς (πασάς του Μορέα, δηλ. της Πελοποννήσου).



2) Τι έγινε στην ιστορική μάχη της Αλαμάνας;

Στις 23 Απριλίου 1821 μετά από σκληρή μάχη, οι ελληνικές δυνάμεις οπισθοχώρησαν προς το ό-ρος Καλλίδρομο, σε ύψωμα του οποίου βρισκόταν το επιτελείο του αρχηγού των αγωνιστών της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, Αθανάσιου Διάκου. Παρόλο που ο Διάκος ειδοποιήθηκε να εγκατα-λείψει τη θέση του, αυτός συνέχισε να πολεμά. Τραυματίστηκε όμως και πιάστηκε αιχμάλωτος. Εκτιμώντας την ανδρεία του ο Ομέρ Βρυώνης, του πρότεινε να του χαρίσει τη ζωή με αντάλλαγμα να προσχωρήσει στον στρατό του. Ο Διάκος αρνήθηκε και θανατώθηκε με φρικτό τρόπο.




3) Τι γνωρίζεις για τη μάχη στο χάνι της Γραβιάς;

Ο παλιός αρματολός της περιοχής Οδυσσέας Ανδρούτσος στις 8 Μαΐου του 1821 κλείστηκε στο χάνι με 118 άνδρες. Παρά τις συνεχείς επιθέσεις των Τούρκων οι πολεμιστές στο χάνι τις απέ-κρουαν με μεγάλη επιτυχία πολεμώντας με άφθαστο ηρωισμό.
Η μάχη σταμάτησε το βράδυ, με μεγάλες απώλειες για το οθωμανικό στράτευμα. Οι Τούρκοι εί-χαν χάσει περισσότερους από 800 στρατιώτες ενώ οι Έλληνες μόνο 6. Λίγο πριν ξημερώσει κι ενώ ο Ομέρ Βρυώνης περίμενε να έρθουν κανόνια από τη Λαμία, ο Ανδρούτσος και οι άνδρες του επι-χείρησαν έξοδο και κατάφεραν να περάσουν ανάμεσα από τους Τούρκους, χωρίς να γίνουν αντι-ληπτοί.

Η επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα
View more presentations or Upload your own.
Ευχαριστούμε και πάλι το Γιάννη Σουδία για τις παρουσιάσεις του.

Η επανάσταση στην Πελοπόννησο





Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1)Για ποιους λόγους η Πελοπόννησος ήταν ο κατάλληλος τόπος για να ξεκινήσει από αυτόν η Επανάσταση του 1821;

Η επιλογή της Πελοποννήσου για την έναρξη της ελληνικής επανάστασης του 1821 δεν ήταν τυχαία. Στην Πελοπόννησο οι Έλληνες υπερτερούσαν αριθμητικά, πολλοί ένοπλοι Τούρκοι της Πελοποννήσου είχαν μετακινηθεί στην Ήπειρο για να πολεμήσουν τον Αλή Πασά, το ορεινό έδαφος της ήταν ένας ευνοϊκός παράγοντας όπως και η απόστασή της από την Κωνσταντινούπολη και τέλος η Φιλική Εταιρεία είχε εξαπλωθεί στους προκρίτους και τους κληρικούς του τόπου.

2)Πώς έδρασαν οι φιλικοί Παπαφλέσσας και Κολοκοτρώνης παραμονές του  μεγάλου Αγώνα;

Στα τέλη του 1820 και στις αρχές του 1821 οι Φιλικοί Παπαφλέσσας και Κολοκοτρώνης έφτασαν στη Πελοπόννησο και συνεργάστηκαν με τους πρόκριτους και τους αρχιερείς της περιοχής για το συντονισμό του Αγώνα. Ο Παπαφλέσσας ασυγκράτητος, διαδίδοντας ότι όλα είναι έτοιμα, σκορπούσε τον ενθουσιασμό. Ο οπλαρχηγός Θεόδωρος Κολοκοτρώνης πάλι, παλιός κλέφτης και αξιωματικός βρετανικών και γαλλικών στρατιωτικών σωμάτων στα Επτάνησα, πέρασε στη Μάνη ξεσηκώνοντας τους Έλληνες.

3)Πώς αντέδρασαν οι Τούρκοι βλέποντας τις κινήσεις αυτές των Ελλήνων;

Οι Τούρκοι βλέποντας τις ύποπτες κινήσεις, κάλεσαν στην Τριπολιτσά (Τρίπολη) τους αρχιερείς και τους προεστούς για σύσκεψη. Όσους πήγαν τους φυλάκισαν. Οι περισσότεροι όμως που δεν πήγαν, γιατί ήξεραν τι τους περίμενε, πραγματοποίησαν σύσκεψη στις 10 Μαρτίου στη μονή της Αγίας Λαύρας και στη συνέχεια επέστρεψαν στις πατρίδες τους για να στρατολογήσουν παλικάρια.

4) Πότε και πού ξεκίνησε η Επανάσταση;

Η Επανάσταση ξεκίνησε το Μάρτιο του 1821 στην Πελοπόννησο, με επιθέσεις εναντίον οχυρωμένων Τούρκων στα Καλάβρυτα και στη Βοστίτσα (Αίγιο). Στις 23 Μαρτίου παραδόθηκε στους Έλληνες η Καλαμάτα και άρχισε η πολιορκία των κάστρων όπου κατέφευγαν οι Οθωμανοί.

5) Για ποιους λόγους ήταν σημαντιή η άλωση της Τριπολιτσάς;

Η άλωση της Τριπολιτσάς, έξι μήνες από την έναρξη της Επανάστασης, ήταν ιδιαίτερα σημαντική, καθώς είχε συντριβεί η βασική στρατιωτική βάση του οθωμανικού στρατου στην πελοπόννησο και χιλιάδες τουρκικά όπλα πέρασαν στην κατοχή των Ελλήνων, τονώνοντας το ηθικό τους. Οι εξεργεμένοι πίστεψαν πια πως οι Τούρκοι δεν ήταν ακατανίκητοι. Στη συνέχεια, οι νικητές της τριπολιτσάς στράφηκαν στα περιφερειακά κάστρα της Πελοποννήσου, για να τα πολιορκήσουν.

">

Η εξέγερση στη μολδοβλαχία



 Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΣΤΗ ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ- ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1)    Γιατί η Επανάσταση ξεκίνησε από τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες (Μολδαβία και Βλαχία);

Η Επανάσταση ξεκίνησε από τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, επειδή εκεί δεν υπήρχε οθωμανικός στρατός, οι ηγεμόνες τους ήταν Έλληνες Φαναριώτες και κατοικούσαν πολλοί Έλληνες. Επίσης στη Βλαχία οι οπλαρχηγοί Γεωργάκης Ολύμπιος και Ιωάννης Φαρμάκης είχαν αναπτύξει ένοπλη δράση εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας.
                                                                                                                                 
2)    Πότε ξεκίνησε η επανάσταση στη Μολδοβλαχία;
    Η επανάσταση στη Μολδοβλαχία ξεκίνησε όταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης υπολογίζοντας στη ρωσική βοήθεια, το Φεβρουάριο του 1821 πέρασε τον ποταμό Προύθο ( αποτελούσε το φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη Ρωσία) και μπήκε στη Μολδαβία. 


3)    Ποια ήταν η αντίδραση των Μεγάλων Δυνάμεων, του Πατριάρχη και της Ρωσίας απέναντι στην εξέγερση αυτή;

Οι Μεγάλες Δυνάμεις καταδίκασαν την εξέγερση στη Μολδοβλαχία, ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε΄ αναγκάστηκε να αφορίσει τον Υψηλάντη και το κίνημά του, επειδή φοβόταν τα αντίποινα των Τούρκων εναντίων των Ελλήνων και η Ρωσία που δεσμευόταν από την Ιερή Συμμαχία, όχι μόνο δεν έστειλε βοήθεια , αλλά επέτρεψε στα τουρκικά στρατεύματα να μπουν στις Ηγεμονίες. Τέλος ο τσάρος διέγραψε τον Υψηλάντη από τον κατάλογο των αξιωματικών.


    
  4) Ποια ήταν η έκβαση της Επανάστασης και πιο αποτέλασμα είχε;


     Ο Υψηλάντης με μερικές χιλιάδες πεζούς και λιγοστούς ιππείς αντιμετώπισε τον πολυάριθμο οθωμανικό στρατό δίνοντας πολλές μάχες. Η πιο αποφασιστική από τις μάχες αυτές ήταν αυτή που δόθηκε στο χωριό Δραγατσάνι τον Ιούνιο του 1821 και τελείωσε με ήττα των Ελλήνων. Ιδιαίτερα ο Ιερός λόχος, το στρατιωτικό σώμα που αποτελούνταν από εθελοντές Έλληνες σπουδαστές των παροικιών, έχασε περισσότερα από τα μισά μέλη του.
          Η επτάμηνη εξέγερση στη Μολδοβλαχία μπορεί να τερματίστηκε, κατάφερε όμως να διασπάσει τα οθωμανικά στρατεύματα και να επιταχύνει την επανάσταση στην Ελλάδα. Συνέβαλε έτσι αποφασιστικά στην απελευθέρωση του Έθνους.




  •     Η τύχη του Υψηλάντη, των άλλων Ελλήνων και των οπλαρχηγών Ολύμπιου και Φαρμάκη:

Ο Υψηλάντης καταδιωκόμενος, πέρασε με τον υπασπιστή του Γεώργιο Λασσάνη, μερικούς αξιωματικούς και αρκετούς στρατιώτες στην Αυστρία. Άλλοι Έλληνες αντιστάθηκαν στο Σκουλένι αλλά τελικά διαλύθηκαν, ενώ περίπου 100 κατάφεραν να φτάσουν με τα πόδια στην Ελλάδα.
Οι οπλαρχηγοί Ολύμπιος και Φαρμάκης νικήθηκαν το Σεπτέμβριο του1821 πολεμώντας εναντίον των Τούρκων. Ο Γεωργάκης Ολύμπιος και οι συμπολεμιστές του ανατινάχθηκαν στη μονή Σέκου, για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων.


Η μάχη της Μονής Σέκου


">

Πέμπτη 6 Δεκεμβρίου 2012

Η Φιλική Εταιρία



  ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ- ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
1)    Τι ήταν η Φιλική Εταιρεία, πού και πότε ιδρύθηκε;
Η Φιλική Εταιρεία ήταν μια οργάνωση που ιδρύθηκε μυστικά το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας.
      2)Ποιοι ήταν οι ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας και ποιος ο σκοπός της;                           
Τη Φιλική Εταιρεία την ίδρυσαν τρεις έμποροι, ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, ο Νικόλαος Σκουφάς και ο Εμμανουήλ Ξάνθος, που ζούσαν έξω από Ελλάδα, αλλά πονούσαν για την άθλια κατάσταση της πατρίδας την εποχή της σκλαβιάς. Σκοπός της εταιρείας ήταν ο αγώνας για την απελευθέρωση.
3)    Ποιοι γράφτηκαν αρχικά μέλη της Φιλικής Εταιρείας;

Αρχικά τα μέλη της Εταιρείας ήταν από τις ελληνικές παροικίες του εξωτερικού και τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Οι ιδρυτές της ξεκίνησαν την εγγραφή μελών στις περιοχές αυτές παίρνοντας θάρρος από το επαναστατικό πνεύμα του Ρήγα Βελεστινλή, τους αγώνες του Λάμπρου Κατσώνη και των Σουλιωτών καθώς και την αναστάτωση που προκαλούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία Πασάδες που δεν υπάκουαν πάντοτε στις διαταγές του Σουλτάνου.
4)    Πώς ονομάζονταν τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας, πώς επικοινωνούσαν μεταξύ τους, και πώς γινόταν η μύησή τους;
Τα μέλη της Εταιρείας αποκαλούνταν Φιλικοί, επικοινωνούσαν μεταξύ τους με κρυπτογραφικό κώδικα( δηλαδή η γραφή τους ήταν με σύμβολα για να μην μπορούν να την καταλάβουν οι άλλοι) και με συνθηματικές φράσεις. Οι Φιλικοί δε γνωρίζονταν μεταξύ τους. Η μύησή τους στην οργάνωση γινόταν κρυφά και  είχε τη μορφή ιεροτελεστίας, που τη σφράγιζε ο όρκος μπροστά στον ιερέα.

 




5)    Τι άφηναν οι Φιλικοί  να εννοείται ότι υπήρχε πίσω από τη Φιλική Εταιρεία;
Άφηναν να εννοείται ότι υπήρχε μια Μεγάλη Δύναμη, που ήθελε την απελευθέρωση των Ελλήνων. Πολλοί πίστευαν πως αυτή η μυστική Αρχή της Φιλικής Εταιρείας ήταν η Ρωσία. Οι ηγέτες όμως της Εταιρείας γνώριζαν πολύ καλά, άσχετα αν δε το φανέρωναν, ότι η Εταιρεία στηριζόταν στον ενθουσιασμό των λογίων πατριωτών και στα χρήματα των μελών της, κυρίως των υπαλλήλων και των εμπόρων. Ήταν γενικά ένα παράτολμο σχέδιο για όποιον λογάριαζε τα εμπόδια που υπήρχαν, το οποίο όμως τελικά πέτυχε.

6)    Ποια τα σχέδια των Φιλικών για τον τόπο έναρξης της Επανάστασης και για ποιους λόγους;
Σύμφωνα με τα σχέδια των Φιλικών η Επανάσταση επρόκειτο να ξεκινήσει ταυτόχρονα στη Μολδοβλαχία και στην Πελοπόννησο, ώστε να  διασπαστεί ο οθωμανικός στρατός, ο οποίος βρισκόταν ήδη σε πόλεμο με τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων, ενώ θα ξεσπούσαν και ταραχές στην Κωνσταντινούπολη. Ζητήθηκε από τους Σέρβους και τους Βούλγαρους, που ήταν κι αυτοί υπόδουλοι των Τούρκων, να επαναστατήσουν, ενώ πιθανή φαινόταν και η εμπλοκή των Ρώσων , αν οι Τούρκοι περνούσαν το Δούναβη.

 Ο παρακάτω σύνδεσμος περιέχει χρήσιμες πληροφορίες για την διδακτική επεξεργασία του μαθήματος:

 Η Φιλική Εταιρία (Εγκύκλιος Παιδεία)

">

Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2012

Η διαπνοή των φυτών

">
Η παρουσίαση είναι της Βανέσσας Αντωνίου.

Η αναπνοή των φυτών

">
Η παρουσίαση είναι της Βανέσσας Αντωνίου.

Αναπνευστικό σύστημα

">

Ευχαριστούμε το Γρηγόρη Ζερβό για την καταπληκτική παρουσίαση!

Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 2012

Οι αγώνες των Κρητικών για τη λευτεριά







Ο Δούλος Δασκαλογιάννης, γραμματικός του Καστελιου...

"Μολών Λαβέ" εφώναξε ο Δάσκαλος ο Γιάννης
στ' αποσταλμένους του Ραγιά απ' τση Σούδας το λιμάνι.
"Ελευθεριά ή θάνατος" λεν και τα παλικάρια
και κάνανε επανάσταση σαν άγρια λιοντάρια.
Οι βρύσες γύρω τρίγυρα μαυρίζουν σαν τα δάση
Απο τρεις τόπους ξεκινούν εις τα Σφακιά να πάσι.
Αρχίζει ο πρώτος πόλεμος εις το Βελι τση Κράπης
πέφτουσι Τούρκοι αρίθμητοι κι ο μέγας Τζιρατζάπης.
Πέφτουν και δέκα Σφακιανοί περίσσια λαβωμένοι,
Μα από τσι Τούρκους πούναι εκειά κιανείς δεν απομένει….



Σχεδόν διακόσια πενήντα χρόνια έχουν συμπληρωθεί από τότε που μαρτύρησε, στο Τουρκοκρατούμενο Μεγάλο Κάστρο, ο πρωτομάρτυρας της Κρητικής επανάστασης, που ύστερα από μια εκατονταετία σκλαβιάς τόλμησε να υψώσει το ανάστημα του στον πανίσχυρο δυνάστη. Στις 17 Ιουνίου 1771 ο δήμιος ακονίζει το λεπίδι και αρχίζει το απαίσιο έργο του…

 

Ας πάρομε τα πράγματα όμως από την αρχή.
Πότε γεννήθηκε ο Δασκαλογιάννης; Ξέρουμε ακριβή ημερομηνία θανάτου του δεν ξέρουμε όμως ακριβή ημερομηνία της γέννησής του. Άλλοι αναφέρουν ότι γεννήθηκε το 1722 κι άλλοι το 1730. Οι χρονολογίες αυτές συμπερασματικές και κατ΄ εκτίμηση από άλλα γεγονότα αφού καμιά ληξιαρχική πράξη δεν τις βεβαιώνει. Βέβαιο όμως είναι ότι γεννήθηκε στην Ανώπολη Σφακίων, ένα ορεινό χωριό σε ύψος 600μ., περί τα δύο χιλιόμετρα από τη θάλασσα, στη θέση της αρχαίας ομώνυμης πόλης, φέουδο των Σκορδιλών κατά τη Βυζαντινή περίοδο.
Υπήρξε ένας από τους πλέον εγγράμματους, μορφωμένους και πολυταξιδεμένους Σφακιανούς ο Ιωάννης Βλάχος, που πέρασε στην ιστορία ως Δασκαλογιάννης. Τότε αλλά και μέχρι πρόσφατα, προσφωνούσαν δάσκαλο όποιον ήξερε να διαβάζει έστω και μόνο τα γράμματα των εκκλησιαστικών βιβλίών. Το κοινότατο κρητικό επώνυμο Δασκαλάκης προέρχεται από το προσωνύμιο αυτό. Και ο Ιωάννης Βλάχος ήταν γνωστός στα Σφακιά με το όνομα "Δάσκαλος" και με το όνομα επίσης τούτο αναφέρεται και σε τουρκικό έγγραφο του 1750: “Bente Daskalo Vani Vazici Kasteli Mezbur= Ο δούλος Δασκαλογιάνης γραμματικός του Καστελίου».
Ο πατέρας του όμως ήταν ένας πλούσιος καραβοκύρης που τον μόρφωσε στο εξωτερικό, πιθανότατα στην Ιταλία όπου σπούδαζαν τότε κι άλλοι Κρητικοί, αφού μιλούσε την ιταλική γλώσσα.
Στην εμφάνιση ήταν άντρας μετρίου αναστήματος, ανδροπρεπής και εύχαρις σαν χαρακτήρας. Είχε φυσική ευφράδεια και έπειθε εύκολα αφού είχε το σπάνιο χάρισμα της ρητορικής ηγεσίας.
Η οικογένειά του αποτελούνταν από τέσσερα αδέρφια, το Νικόλαο ή Χατζή Σγουρομάλλη, τον Παύλο, το Μανούσο και τον Γεώργιο. Η γυναίκα του λεγόταν Σγουρομαλλίνη ή Ξανθομαλλίνη, με καταγωγή από το Ρέθυμνο και μαζί της είχε αποκτήσει τέσσερις κόρες και δύο γιους. Τη Μαρία, την Ανθούσα, την Ελευθερούσα, το όνομα της τέταρτης δεν αναφέρεται πουθενά, τον Ανδρέα και το Νικολάκη.
Στην κατοχή του ο Δασκαλογιάννης είχε τέσσερα τρικάταρτα καράβια κι ο ίδιος ταξίδευε με αυτά στα λιμάνια της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας.
Με τις συναλλαγές αυτές (στις οποίες δεν τον δυσκόλευε η γλώσσα καθόλου, μια και εκτός από ιταλικά μιλούσε και ρώσικα), που τον είχαν κάνει πλουσιότατο και πρώτο σε μόρφωση Σφακιανό, του δινόταν και η ευκαιρία να μελετά τον τρόπο ζωής των ελεύθερων ανθρώπων και να τον συγκρίνει με τα βασανιστήρια και την τυραννία επί των συμπατριωτών του. Ήταν τέτοια η κατάσταση των υπόδουλων Χριστιανών, που έβλεπε ότι αν συνεχιστεί θα εξαφανιστεί και το παραμικρό ίχνος Χριστιανισμού και Ελληνισμού στο νησί.


Κάτω από τέτοιες σκέψεις δεν άργησε να βρεθεί στις συσκέψεις των Ελλήνων του εξωτερικού που γινόταν στην Τριέστη υπό την υποκίνηση του Ορλόφ για επαναστατικό κίνημα στην σκλαβωμένη Ελλάδα. Αποδέχεται αμέσως την πρόταση για επανάσταση δίνοντας βάση στα μεγάλα λόγια και τις κούφιες υποσχέσεις περί ρωσικής βοήθειας και συμπαράστασης.
 Ο Δασκαλογιάννης γυρνά στα Σφακιά γεμάτος όνειρα και ενθουσιασμό για την απελευθέρωση του τόπου του και με τόσα  χαρούμενα συναισθήματα δεν δυσκολεύεται καθόλου, μια κι έχει φυσικό ηγετικό χάρισμα, να εμψυχώσει τους συμπατριώτες του. Τους κάνει να πιστέψουν ότι ήρθε η ώρα να ελευθερωθεί το γένος των Ελλήνων από τους Αγαρηνούς με τη βοήθεια του ξανθού γένους, των Ρώσων δηλαδή,  όπως προέλεγε ο χρησμός της «Οπτασίας» του Αγαθαγγέλου, ενός περίεργου βιβλίου που κυκλοφορούσε ευρύτατα τον 18ο αιώνα. Το βιβλίο αυτό, όποιος κι αν ήταν ο σκοπός εκείνου που το έγραψε κι ανεξάρτητα της προφητικής του αξίας, είναι γεγονός πως είχε μεγάλη επίδραση στο φρόνημα των Ελλήνων, αναπτέρωσε και ενίσχυσε αναμφισβήτητα τις ελπίδες για την απελευθέρωση και ανάσταση της εθνικής κληρονομιάς.
Ο Αλέξιος Ορλόφ, που βρισκόταν τότε στη Πάρο με το ρώσικο στόλο, στέλνει ξανά επιστολή στον Δασκαλογιάννη και του υπόσχεται για άλλη μια φορά βοήθεια, αφού αρχίσει τον αγώνα. Με τη γραπτή διαβεβαίωση του αρμόδιου εκπροσώπου της Ρωσίας, δεν ήταν δυνατόν να μη πιστέψουν οτι μια ομόδοξη αυτοκρατορία, με τόσες δυνατότητες, μπορούσε να τους εγκαταλείψει στα νύχια του αιμοβόρου θηρίου για να τους κατασπαράξει. Και την ημέρα του Ευαγγελισμού, στις 25 του Μάρτη του 1770, συγκεντρώνονται στην Ανώπολη και με αφάνταστο ενθουσιασμό υψώνουν την σημαία της επανάστασης. Όμως τελευταία στιγμή ο Αλέξιος Ορλόφ με το ρώσικο στόλο, αντί να πλεύσει προς τα Χανιά, όπως είχε υποσχεθεί με την επιστολή προς τον Δασκαλογιάννη, έπλευσε προς τον Τσεσμέ όπου και συμμάχησε με τον τούρκικο στόλο και του δόθηκε ο τίτλος Τσεσμενεσκη, δηλαδή νικητής του Τσεσμέ. Ο Δασκαλογιάννης βλέπει τα σχέδια του να καταρρέουν μετά την εγκατάλειψη των Ρώσων, εν τούτοις δεν εγκαταλείπει τον αγώνα. Δεν υποκύπτει. Συνεχίζει έστω κι αν αρχίζει να χάνεται κάθε ίχνος ελπίδας. Παρά την τεράστια αριθμητική υπεροχή του εχθρού, δίνει φονικότατη μάχη στα στενά της Νίμπρου που κρατά δύο ολόκληρες μέρες. Ο σκοπός του δεν είναι φυσικά να εμποδίσει τη προέλαση του εχθρού αλλά να την καθυστερήσει, για να δοθεί καιρός στα γυναικόπαιδα να επιβιβασθούν στα καράβια, μια και δεν υπήρχε πια άλλη σωτηρία. Από τους 800 άνδρες του έχουν σκοτωθεί οι 300 όμως και οι Τούρκοι πλήρωσαν με τίμημα 1000 νεκρούς τη μάχη της Νίμπρου. Οι Τούρκοι πληροφορούνται ότι τα γυναικόπαιδα έχουν σκοπό να επιβιβασθούν στα καράβια για να δραπετεύσουν κι αμέσως 6000 στρατός καταφθάνει στην Ανώπολη για να τα εμποδίσει. Εφτακόσιοι Σφακιανοί που βρίσκονται στην περιοχή τρέχουν για να τα προστατεύσουν. Πάνω από το Λουτρό γίνεται άγρια μάχη στήθος με στήθος, με το μαχαίρι, γιατί με τα όπλα υπήρχε κίνδυνος να κτυπήσουν τα γυναικόπαιδα. Από τους 700 Σφακιανούς οι 300 σκοτώθηκαν και οι Τούρκοι μπαίνουν στο τέλος στην Ανώπολη. Άρχισε άγρια σφαγή. Άνδρες και γυναίκες πολεμούν απεγνωσμένα ώσπου σκοτώθηκαν όλοι και όλες. Μόνο εκατό γυναικόπαιδα που αιχμαλώτισαν οι Τούρκοι επέζησαν από τούτο το άγριο μακελειό. Οι Τούρκοι απο εκεί και μετά συνέχιζαν το εξοντωτικό τους έργο, κόβοντας δέντρα, ξεριζώνοντας αμπέλια. Όσους άνδρες συλλάμβαναν τους έσφαζαν επί τόπου, ενώ τις άσχημες γυναίκες, τα παιδιά και τους γέρους τους έριχναν σε γκρεμούς για να διασκεδάσουν.
 "Το Δάσκαλο εγδάρασι κι άλλους πολλούς έπνιξαν
κι όλους τους αποδέλοιπους στη φυλακή τσι ρίξαν"
 Στη διάρκεια τούτης της φονικής μάχης ο Δασκαλογιάννης είχε στείλει τη γυναίκα του μαζί με τις δύο μεγάλες του κόρες, τη Μαρία και την Ανθούσα, στο Λουτρό για να μπουν στο καράβι του. Όμως στο δρόμο τραυματίστηκε η Σγουρομαλλίνη και οι κόρες της νομίζοντας ότι σκοτώθηκε τρέχουν απελπισμένες, χωρίς να ξέρουν που πηγαίνουν, με αποτέλεσμα να πέσουν στα χέρια των Τούρκων που όταν έμαθαν ότι είναι κόρες του αρχηγού τις παρέδωσαν στο σερασκέρη.
Ο Δασκαλογιάννης εν τω μεταξύ κατεβαίνει στο Λουτρό, μαθαίνει το χαμό των παιδιών του, βλέπει τη γενική καταστροφή και στη απελπισία του πάνω αποφασίζει να παραδοθεί στον πασά. Οι άλλοι αρχηγοί όμως δεν τον αφήνουν να πραγματοποιήσει τη σκέψη του. Ο πασάς του έστειλε επιστολή παρακαλώντας τον να παραδοθεί και με την υπόσχεση οτι αν κάνει αυτό που του έλεγε όχι μόνο δεν θα βλάψει τα Σφακιά αλλά θα φύγει αμέσως απο εκεί. Ο Δασκαλογιάννης συγκαλεί γενική συνέλευση στα Κρούσια για να τους ανακοινώσει την πρόταση, όμως η συνέλευση αποφασίζει ομόφωνα ότι θα συνεχίσει τον αγώνα και απαντούν στο πασά οτι δεν θα παραδοθούν ποτέ. Και η τελευταία πράξη του αιματηρού δράματος παίζεται στο φαράγγι της Αράδαινας, ένα από τα πιο ωραία και επιβλητικά φαράγγια των Λευκών Ορέων με κατακόρυφες πλευρές εκατοντάδων μέτρων.
Παρά την φυσική κάλυψη του γνώριμου τόπου, η νίκη ήταν αδύνατη για τους Σφακιανούς. Γρήγορα οι Τούρκοι τους περικυκλώνουν και όσοι επέζησαν αναγκάστηκαν να διασκορπιστούν στα όρη, για να σωθεί ο καθένας όπως μπορούσε. Μερικοί τότε έφυγαν από τη Κρήτη και δεν ξαναγύρισαν ποτέ πια. Όσοι παρέμειναν κατέβαιναν σαν αετοί τη νύκτα, από τις κορυφές των βουνών στα τουρκοχώρια των γύρω επαρχιών, σκοτώνοντας όσους αγάδες συναντούσαν και άρπαζαν ότι έβρισκαν για να θρέψουν τα πεινασμένα παιδιά τους. Οι αγάδες δεν τολμούσαν να βγουν από τα σπίτια τους και παρά τη νίκη τους ήταν τρομοκρατημένοι. Κι ο πασάς δεν ήθελε να αφήσει τα Σφακιά, ρημαγμένα αλλά ακόμη ανυπότακτα, αφού κανένας δεν «εμούτισε», δεν εδήλωσε υποταγή.
  
Για να ενθαρρύνει το Δασκαλογιάννη να παραδοθεί, του στέλνει κι άλλο γράμμα, σε ήπιο τόνο όμως τούτη τη φορά:
 "Σαν έρθεις να μιλήσωμε και σαν ανταμωθούμε,
ούλα θε να συμπαθηστούν και φίλοι θα γενούμε."
Κι εκείνος, κάτω από το βάρος της ευθύνης για τέτοια πρωτοφανή καταστροφή, έστω και αν η πρόθεσή του δεν ήταν καμιά άλλη πέρα από τη επιθυμία να ελευθερώσει τον τόπο του από το ζυγό των τυράννων, θεωρεί τον εαυτό του σαν κύριο υπεύθυνο και αποφασίζει να παραδοθεί, νομίζοντας ότι έτσι θα εξιλεωθεί. Ο πασάς τον δέχεται, του παρουσιάζει τη κόρη του Μαρία για να ευχαριστήσει και μετά άρχισε να τον ανακρίνει. Κάτω από τέτοιες συνθήκες τον αναγκάζει, σαν εκπρόσωπο και αρχηγό της επαρχίας του, να στείλει επιστολή που έλεγε τα εξής:
 "Προς τους καπεταναίους των Σφακίων.
Με το γενικό αρχηγό σας τον οποίο θεωρώ φίλο και όχι αιχμάλωτο έδωσα τις ακόλουθες συμφωνίες που πρέπει να παραδεχτείτε όλοι, αλλιώς θα σας καταστρέψομε εντελώς.
Πρώτον: Ο αρχηγός Δασκαλογιάννης δεν θα επιστρέψει στα Σφακιά αλλά θα παραμείνει μαζί μας, για τρία χρόνια, με την περιποίηση φυσικά που απαιτεί η θέση του.
Δεύτερον : Πρέπει να δηλώσουν οι Σφακιανοί εγγράφως ότι αναγνωρίζουν την τούρκικη κυβέρνηση της Κρήτης.
Τρίτον : Οι Σφακιανοί θα εξακολουθούν να έχουν τα όπλα τους, θα διοικούνται σύμφωνα με τα έθιμά τους, και θα  πληρώνουν κάθε χρόνο 5000 γρόσια."
Την επιστολή με τη συμφωνία του Δασκαλογιάννη και του πασά μεταφέρουν δυο χριστιανοί στου Ασκύφου όπου ήταν συγκεντρωμένα τα υπολείμματα των Σφακιανών.
Αφού δεν υπήρχαν περιθώρια επιλογής, γίνεται αποδεκτή από όλους και γράφουν στο πασά: "Δεχόμαστε τη συμφωνία του αρχηγού μας με τον εξοχότατο βεζίρη της Κρήτης, αναγνωρίζουμε την Τούρκικη κυβέρνηση, υποσχόμεθα να πληρώνουμε 5000 γρόσια και εμπιστευόμαστε τη ζωή του αρχηγού μας στην τιμιότητα του εξοχότατου βεζίρη."

 
Την απάντηση αυτή την έστειλαν την ίδια μέρα στον πασά με 500 πρόβατα δώρο εβδομήντα πέντε οπλαρχηγοί, ο πρωτόπαπας κι άλλοι έξη παπάδες. Βασιζόμενοι στις "συμφωνίες" του Χασάν πασά, νόμισαν πως μπορούσαν ακίνδυνα να παρουσιαστούν σ' αυτόν αφού είχαν δηλώσει την υποταγή τους. Τούτο ακριβώς περίμενε και εκείνος. Αφού διέταξε και τους συνέλαβαν αμέσως, τους παίρνει μαζί του στο Ηράκλειο για να κοσμήσουν το θρίαμβο του. Μετά τους φέρνει στις φυλακές του Κούλε όπου μερικούς κρέμασε αμέσως και μερικοί πέθαναν από τα βασανιστήρια. Όσοι έζησαν δεν κατόρθωσαν να δραπετεύσουν παρά μετά απο χρόνια. Το Δασκαλογιάννη και την κόρη του τους κράτησε στο σεράγιο του ο πασάς γιατί ήθελε να τους χρησιμοποιήσει σαν δόλωμα μήπως και καταφέρει να συλλάβει και τους άλλους τρεις αδελφούς του που είχαν προλάβει να καταφύγουν στα Κύθηρα. Όμως λίγο καιρό μετά αφού είδε ότι δεν υπάρχει πιθανότητα να καταφέρει τούτη τη σύλληψη, αποφάσισε να προχωρήσει στην εκτέλεση του αρχικού σχεδίου του. Δηλαδή, να παραδώσει το Δασκαλογιάννη στο μαινόμενο πλήθος για να τον εκτελέσουν. Έτσι, 17 Ιουνίου, ημέρα Παρασκευή, αργία των Μουσουλμάνων, για να μπορούν να παραβρεθούν στο μαρτύριο του ήρωα, ο Δασκαλογιάννης παραδόθηκε στους δήμιους του Οι Τούρκοι του Μεγάλου Κάστρου που με ιδιαίτερη ευχαρίστηση παρακολουθούσαν πάντα τις εκτελέσεις των Χριστιανών, είχαν συγκεντρωθεί στον τόπο του μαρτυρίου του.
 Όμως, που ακριβώς ήταν ο τόπος αυτός; Οι γνώμες των ιστορικών διχάζονται. Ο Παπαδοπετράκης, ο πλησιέστερος προς τα γεγονότα και πρώτος και κυριότερος ιστορικός της επανάστασης του 1770, ο οποίος γράφει ότι παρέλαβε από τον Ιωαν. Πωλιουδάκη ανέκδοτα έγγραφα σχετικά με την επανάσταση, αναφέρει ότι η εκτέλεση έγινε "εις την πλατείαν, την ούσαν προς την ανατολικής πύλην του Ηρακλείου τουρκιστήν ονομαζόμενην Ατ-Μεινταν."
Η ανατολική πύλη ήταν η πύλη του Αγίου Γεωργίου ή Λαζαρέτο, στη νότια πλευρά της σημερινής πλατείας Ελευθερίας απέναντι στον κινηματογράφο Ηλέκτρα.
Ο Μουρέλλος αναφέρει ότι η εξέδρα  στήθηκε κάτω από ένα πλάτανο της πλατείας, ο Ψιλάκης αντιγράφει τον Παπαδοπετράκη και ο Κριαρής δεν αναφέρει καθόλου τον τόπο του μαρτυρίου, Πιθανόν πάντως να υπάρχουν πάνω σε αυτό περισσότερες πληροφορίες στους κώδικες του Τούρκικου Αρχείου Ηρακλείου που η έρευνα τους θα φωτίσει όχι μόνο αυτό το περιστατικό, αλλά και πολλές άλλες σελίδες στην αιματόβρεκτη ιστορία του νησιού κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Το χρονικό πάντως της εκτέλεσης, κατά τον Παπαδοπετράκη έχει ως εξής: “Ο τραγικός πρωτομάρτυρας της Κρητικής ελευθερίας δέθηκε καλά πάνω στο «θρονί» Και ο δήμιος άρχισε το απαίσιο έργο του, γδέρνοντας τον ζωντανό με κοπτερό μαχαίρι, κάτω από τους καγχασμούς του βάρβαρου πλήθους και του ίδιου του πασά. Μπροστά του έβαλαν ένα καθρέπτη για να μεγαλώσουν την οδύνη του. Έπειτα έφεραν δεμένο τον αδερφό του Χατζή Σγουρομάλλη και όταν είδε ο ένας τον άλλο,"εμουγκαλίσθησαν ως βόες δις και τρις" κατά την έκφραση του ιστορικού. Από τη στιγμή αυτή ο Σγουρομάλλης τρελάθηκε.
Ο Δασκαλογιάννης υπέστη το φρικτό μαρτύριο με μεγάλη καρτερία, δίχως να εκστομίσει ούτε ύβρεις, ούτε ένα «ωχ»! έως ότου υπέκυψε. Ύστερα από δυο μέρες που έμεινε δεμένος επέτρεψαν σε μερικούς Χριστιανούς να τον θάψουν. Τον έθαψαν σε ένα λάκκο νοτιοανατολικά της Ακ Ταμπιας. Δηλαδή στην περιοχή που βρισκόταν μέχρι πριν λίγο καιρό το μαιευτήριο "Μητέρα". Ο Παπαδοπετράκης αναφέρει οτι ο  υπερογδοηκοντούτης Τούρκος Χασάν Μαράζης που παραβρέθηκε στην εκδορά, διηγήθηκε τη σκηνή στον Ιωαν. Πωλιουδάκη το 1838 και του  έδειξε τον τόπο που τον έθαψαν.

Είναι πολύ λυπηρό που δεν υπάρχουν περισσότερα στοιχεία για την επανάσταση αυτή του 1770. Δεκαέξι χρόνια όμως αργότερα το τραγικό τέλος της επανάστασης του Δασκαλογιάννη εξιστορεί στο ποίημα που συνέθεσε ο αγράμματος τυροκόμος από το Μουρί Σφακίων Μπάρμπα Μπατζελιός. Εάν δεν υπήρχε το τραγούδι τούτο και το σχετικό κεφάλαιο της ιστορίας του Παπαδοπετράκη που το συνέγραψε συγκεντρώνοντας εκατό χρόνια αργότερα διάσπαρτα στοιχεία από την παράδοση, πιθανόν η επανάσταση του Δασκαλογιάννη να είχε λησμονηθεί εντελώς.
 Η επανάσταση του Δασκαλογιάννη υπήρξε το πρώτο σκίρτημα της Κρητικής ψυχής ενάντια στο φοβερό δυνάστη. Η πρώτη απόδειξη ότι το Κρητικό πνεύμα δεν σβήνει, ούτε σιωπά, όποιος κι αν στέκει αντίκρυ του, όποιος κι αν προσπαθεί να μηδενίσει τη λάμψη του. Τόσοι και τόσοι κατακτητές πέρασαν από τα χώματα τούτα, που πάνω τους δεν ρίζωσε ποτέ το δέντρο της τυραννίας.
Ούτε δυο χρόνια δεν είχαν περάσει από τότε που ερήμαξε,  στην κυριολεξία, τα Σφακιά ο Χασάν Πασάς και οι Σφακιανοί, όσοι είχαν απομείνει από την καταστροφή, κατέβηκαν στο Μπροσνερο και κάτω από τη μύτη των τουρκικών αρχών των Χανίων και εξολόθρευσαν το τρομερό γενίτσαρο Αληδάκη. 
Η επανάσταση του Δασκαλογιάννη γέμισε θάρρος τις καρδιές των καταφρονεμένων. Ηρωες, θα γεννιούνται πάντα στην Κρήτη, για να γράφουν με το αίμα τους την ιστορία και να πιστοποιούν για τη λευτεριά πως:
 "Σ' όσους με ξερωτήξανε ποιας μάνας είμαι γέννα
είπα 'ντως πως μ' ανάστησε το κρητικό το αίμα"


 (της  Ρίκης Ματαλιωτάκη , Στιγμές, κρητικό περιοδικό, τ.62)